पॉली अॅल्युमिनियम क्लोराईड(PAC) हे एक रासायनिक संयुग आहे जे दूषित पदार्थ काढून टाकण्याच्या प्रभावीतेमुळे पाणी आणि सांडपाण्याच्या प्रक्रियेत मोठ्या प्रमाणावर वापरले जाते. त्याच्या कृतीच्या यंत्रणेमध्ये पाण्याच्या शुद्धीकरणात योगदान देणारे अनेक प्रमुख टप्पे समाविष्ट आहेत.
प्रथमतः, पीएसी पाणी प्रक्रिया प्रक्रियेत कोग्युलंट म्हणून काम करते. कोग्युलेशन म्हणजे पाण्यातील कोलाइडल कण आणि सस्पेंशन अस्थिर करण्याची प्रक्रिया, ज्यामुळे ते एकत्र जमतात आणि फ्लॉक्स नावाचे मोठे कण तयार होतात. पीएसी हे कोलाइडल कणांच्या पृष्ठभागावरील नकारात्मक शुल्क निष्क्रिय करून साध्य करते, ज्यामुळे ते चार्ज न्यूट्रलायझेशन नावाच्या प्रक्रियेद्वारे एकत्र येऊन फ्लॉक्स तयार करू शकतात. त्यानंतरच्या गाळण्याच्या प्रक्रियेद्वारे हे फ्लॉक्स काढणे सोपे होते.
पाण्यातील विविध दूषित पदार्थ काढून टाकण्यासाठी फ्लॉक्सची निर्मिती अत्यंत महत्त्वाची आहे. पीएसी माती, गाळ आणि सेंद्रिय पदार्थ यांसारखे निलंबित घन पदार्थ फ्लॉक्समध्ये समाविष्ट करून प्रभावीपणे काढून टाकते. हे निलंबित घन पदार्थ पाण्यात गढूळपणा निर्माण करू शकतात, ज्यामुळे ते ढगाळ किंवा अस्पष्ट दिसते. या कणांना मोठ्या फ्लॉक्समध्ये एकत्रित करून, पीएसी अवसादन आणि गाळण्याच्या प्रक्रियेदरम्यान त्यांचे काढून टाकण्यास मदत करते, परिणामी पाणी स्वच्छ होते.
शिवाय, पीएसी पाण्यातून विरघळलेले सेंद्रिय पदार्थ आणि रंग निर्माण करणारे संयुगे काढून टाकण्यास मदत करते. ह्युमिक आणि फुलविक अॅसिडसारखे विरघळलेले सेंद्रिय पदार्थ पाण्याला अप्रिय चव आणि वास देऊ शकतात आणि जंतुनाशकांशी प्रतिक्रिया देऊन हानिकारक निर्जंतुकीकरण उप-उत्पादने तयार करू शकतात. पीएसी हे सेंद्रिय संयुगे तयार झालेल्या फ्लॉक्सच्या पृष्ठभागावर गोठण्यास आणि शोषण्यास मदत करते, ज्यामुळे प्रक्रिया केलेल्या पाण्यात त्यांची एकाग्रता कमी होते.
सेंद्रिय पदार्थांव्यतिरिक्त, पीएसी पाण्यातून विविध अजैविक दूषित घटक प्रभावीपणे काढून टाकू शकते. या दूषित घटकांमध्ये आर्सेनिक, शिसे आणि क्रोमियम सारख्या जड धातू तसेच फॉस्फेट आणि फ्लोराईड सारख्या काही आयनांचा समावेश असू शकतो. पीएसी अघुलनशील धातू हायड्रॉक्साईड अवक्षेपण तयार करून किंवा त्याच्या पृष्ठभागावर धातू आयन शोषून घेऊन कार्य करते, ज्यामुळे प्रक्रिया केलेल्या पाण्यात त्यांची एकाग्रता नियामक मानके पूर्ण करणाऱ्या पातळीपर्यंत कमी होते.
शिवाय, अॅल्युमिनियम सल्फेट (फिरकी) सारख्या सामान्यतः वापरल्या जाणाऱ्या इतर कोगुलेंट्सपेक्षा पीएसीचे फायदे आहेत. फिटकरीच्या विपरीत, पीएसी कोगुलेंट्स प्रक्रियेदरम्यान पाण्याच्या पीएचमध्ये लक्षणीय बदल करत नाही, ज्यामुळे पीएच समायोजन रसायनांची आवश्यकता कमी होण्यास मदत होते आणि प्रक्रियेचा एकूण खर्च कमी होतो. याव्यतिरिक्त, पीएसी फिटकरीच्या तुलनेत कमी गाळ तयार करते, ज्यामुळे विल्हेवाट खर्च कमी होतो आणि पर्यावरणीय परिणाम कमी होतात.
एकंदरीत, पॉली अॅल्युमिनियम क्लोराईड (PAC) हे एक अत्यंत कार्यक्षम कोग्युलंट आहे जे पाण्यातील विविध दूषित पदार्थ काढून टाकण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावते. कोग्युलेशन, फ्लोक्युलेशन, सेडिमेंटेशन आणि सोशोषण प्रक्रियांना चालना देण्याची त्याची क्षमता जगभरातील जल प्रक्रिया प्रणालींमध्ये एक आवश्यक घटक बनवते. निलंबित घन पदार्थ, विरघळलेले सेंद्रिय पदार्थ, रंग निर्माण करणारे संयुगे आणि अजैविक दूषित पदार्थ काढून टाकण्याची सुविधा देऊन, PAC नियामक मानकांची पूर्तता करणारे स्वच्छ, स्वच्छ आणि सुरक्षित पिण्याचे पाणी तयार करण्यास मदत करते. त्याची किफायतशीरता, वापरण्यास सोपीता आणि पाण्याच्या pH वर कमीत कमी परिणाम यामुळे पाणी शुद्धीकरणासाठी विश्वसनीय आणि शाश्वत उपाय शोधणाऱ्या जल प्रक्रिया संयंत्रांसाठी ते एक पसंतीचा पर्याय बनते.
पोस्ट वेळ: मार्च-१८-२०२४